استفاده از چک لیست موتورخانه جهت سرویس و نگهداری مطمئن از تجهیزات موتورخانه یا شوفاژخانه بسیار ضروری است. برای بالا بردن ایمنی و عملکرد کلی سیستم حرارتی ساختمان ها بهتر است یک فرد فنی تمام موارد داخل چک لیست را با دقت بررسی کند.
فهرست این مطلب:
دانلود چک لیست موتورخانه
بهتر است فایل زیر را دانلود کنید و بعد از آن چک لیست موتورخانه را چاپ کنید. سپس با یک شخص فنی و آشنا به تجهیزات موتورخانه تمام موارد داخل لیست را یکی پس از دیگری با دقت کنترل کنید.
♦ برای دانلود فایل PDF کلیک کنید: چک لیست موتورخانه
سیستم موتورخانه، هسته اصلی گرمایش و سرمایش به شمار می‌رود. درصورتی که به درستی و به موقع تعمیر و نگهداری نشود؛ قاعدتا خسارات مالی فراوانی را به‌همراه می‌آورد. حضور مسئول نگهداری تاسیسات موتورخانه با بررسی‌های مرتب و متناوب، نه تنها از بزور چنین خساراتی جلوگیری میکند، بلکه باعث دوام بیشتر دستگاه‌ها و کارکرد همیشگی موتورخانه می‌گردد.
از این رو برای بررسی همیشگی موتورخانه، مسئول تاسیسات نیازمند یک چک لیست دقیق از بررسی کلیه دستگاه‌ها و قطعات موتورخانه از جمله: دیگ‌های چدنی شوفاژ، مبدل حرارتی صفحهای، مشعل و … است. ادامه مطلب، آشنایی با اصول تعمیر و نگهداری تجهیزات موتورخانه در آپارتمان است. امیدواریم مفید واقع شود.
نکات مهمی که برای تعمیر و نگهداری از تاسیسات موتورخانه باید بدانید
تعمیر و نگهداری از دیگ شوفاژ چدنی
مزایای سیستم دیگ شوفاژ چدنی در مقایسه با یک کوره استاندارد شامل راندمان بیشتر، کنترل بهتر و گرمای یکنواخت بیشتر در سراسر خانه و ساختمان است. بویلرها بسیار بادوام هستند و آنها را به گزینه‌ای عالی برای گرم کردن خانه یا محل کار شما تبدیل میکند، اما همه تجهیزات گرمایشی همچنان به نگهداری مناسب نیاز دارند تا ایمن و کارآمد کار کنند.
مشکلات رایجی که ممکن است برای دیگ چدنی پیش آید
-
دیگ روشن نمی‌شود
خطایی رایج در بویلرها که معمولاً با شنیدن جرقه دیگ و تلاش برای روشن شدن سه بار قبل از قفل شدن دیگ، میتوانید آن را تشخیص دهید. یک چراغ نارنجی نیز نمایش داده می‌شود.
راه حل: مشعل استوانه‌ای شکلی که در زیر آن سنسور احتراق و شعله وجود دارد؛ این مشکل زمانی رخ می‌دهد که کثیفی و کربن روی پروب‌های حسگر احتراق و شعله جمع می‌شود و دیگ باید پاک شود تا بتوان آنها را تمیز کرد.
-
نشت آب از دیگ بخار
اگر آب از زیر دیگ شما نشت یا چکه میکند، خبری بد است، این نشتی میتواند نتیجه یک جزء شکسته مانند آب بند یا شیر یا در نتیجه خوردگی و ساییدگی باشد.
راه حل: متأسفانه، کاری بسیار سخت و پرهزینه است. کاری که میتوانید انجام دهید؛ تماس گرفتن برای تعمیر دیگ بخار با یک مهندس است یا تعویض کامل دیگ بخار. هرگز سعی نکنید یک دیگ معیوب را خودتان تعمیر کنید. برای مثال دیگ چدنی شوفاژکار دارای گارانتی و خدمات پس از فروش معتبر است.
-
صدای انفجاری بسیار بلند هنگام احتراق
باز هم یک خطای رایج در بویلرها! مشکل میتواند به دلیل از کار افتادن سنسورها باشد و دیگ در اولین یا دومین تلاش روشن نشود؛ اما در تلاش سوم گاز زیادی در محفظه جمع شده باشد که باعث اشتعال انفجاری می‌شود.
راه حل: قبل از تنظیم سوپاپ گاز و سرعت فن طبق دستورالعمل سازنده، سیم‌های جرقه و سنسور شعله را تعویض کنید. اگر خودتان این کار را انجام نمی‌دهید، ممکن است لازم باشد با یک مهندس گرمایش تماس بگیرید.
-
دیگ بخار صدا می‌دهد
صدای ارتعاشی، کوبیدن یا سروصدای بلند که از دیگ شما می‌آید طبیعی نیست و اغلب نشانه وجود مواد معدنی اضافی در منبع آب است که به عنوان «آب سخت» شناخته می‌شوند یا وجود هوا در سیستم است. رسوبات معدنی میتواند باعث تغییراتی در سطوح فشار مخزن شود که ممکن است منجر به نشت یا سایر نگرانی‌های ناشی از سطوح فشار بیش از حد شود.
راه حل: مواد شیمیایی و فلاش‌هایی وجود دارد که میتوان برای تمیز کردن دیگ و لوله‌ها برای رفع این مشکل استفاده کرد. برای زمزمه یا لرزش هم میتوانید تنظیمات را تنظیم کنید یا کانکتورها را بررسی کنید. تخلیه رادیاتور هم میتواند کمک کند.
همچنین خرید و استفاده از یک برند مطمئن دیگ چدنی موتورخانه توصیه می‌شود. یکی از بهترین دیگ‌های چدنی، برند دیگ چدنی mi3 است.
بررسی مبدل حرارتی صفحهای
مبدل‌های حرارتی صفحهای بسیار رایج هستند. آنها به طور گسترده در خدمات ساختمانی و تولید استفاده می‌شوند. دلیل محبوبیت آنها این است که بسیار جمع و جور و کارآمد هستند، سرویس دهی آنها آسان است و نیاز به نگهداری کمی دارند. در اینجا به رایج‌ترین مشکلات مبدل حرارتی و روش نگهداری و تعمیر آن اشاره کرده‌ایم. امیدواریم مفید واقع شود.
تشخیص مشکلات و نحوه تعمیر و نگهداری از مبدل حرارتی صفحهای
تعمیر و نگهداری مبدل حرارتی صفحهای به طور کلی یک سال است. در طول این بازه زمانی، ممکن است مشکلاتی مانند انسداد و جرم گیری تجهیزات رخ دهد که دوره تعمیر و نگهداری را کوتاه میکند، و عمدتاً به کاهش فشار تجهیزات و راندمان تبادل حرارت بستگی دارد.
- تعمیر و نگهداری مبدل حرارتی صفحهای نیازمند پرسنل مجرب جهت آماده سازی ابزارهای مناسب با توجه به فرآیند تجهیزات جهت جلوگیری از آسیب دیدن سایر صفحات در حین تعمیر و نگهداری است.
- اگر صفحات یا لوله‌ها در مبدل حرارتی صفحهای مسدود شود، باعث افزایش فشار مبدل حرارتی صفحهای می‌شود یا فشار راندمان تبادل حرارتی افت میکند.
مراحل سرویس و نگهداری مبدل حرارتی صفحهای
- قبل از جداسازی تجهیزات، ابتدا بسته بودن شیر را بررسی کنید. سپس ناخالصی‌ها و آب داخل مبدل حرارتی صفحهای را تخلیه کنید. قبل از جداسازی، مطمئن شوید که داخل دستگاه کاملاً تخلیه شده است.
- پس از تثبیت مبدل حرارتی صفحهای روی زمین، پیچ تراکمی را باز کنید و به آرامی یک سر صفحه را به موازات آن بیرون بیاورید تا از آسیب به سازه جلوگیری شود و صفحات را یکی یکی تمیز و تعمیر کنید.
- در صورت مشاهده صفحات و واشرهای آسیب دیده در حین جداسازی، به موقع آنها را تعویض کنید. واشر را میتوان قبل از جداسازی استفاده کرد، اما دوباره آسیب می‌بییند و هزینه و فرآیند را هدر می‌دهد.
- اگر صفحات و واشرها در طول فرآیند جداسازی قطعات آسیب نبینند، پرسنل تعمیر و نگهداری باید از پیچ گوشتی برای جدا کردن صفحات استفاده کنند (دستکش بپوشید)، و شستشوی کم فشار را انجام دهند. در صورت برخورد با محیط کوچک، میتوان از فشار دادن استفاده کرد. با اشیاء نوک تیز تمیز نکنید که به صفحات و واشرها آسیب می‌رساند.
- پس از اتمام تمیز کردن، آن را مطابق طراحی فرآیند نصب کنید. پس از نصب، تست عملکرد فشار (2-3 بار) را آزمایش کنید، در صورت عدم نشتی تجهیزات، تعمیر و نگهداری کامل شده است.
مشعل موتورخانه و رفع مشکلات و معایب آن
اکثر بویلرها و یا دیگ چدنی گرمای مورد نیاز خود را از آب و یا بخار که ماحصل سوخت مشعل موتورخانه است، تامین می‌کنند. در واقع به صورت کلی میتوان گفت مشعل موتورخانه با اتصال به دیگ، وظیفه تامین گرمای لازم جهت تبدیل آب موجود در دیگ به بخار را برعهده دارد.
بررسی موارد زیر هنگام مواجهه با مشکلات مشعل موتورخانه
- شنیدن صدای زیاد مشعل هنگام سوختن و احتراق که این مشکل میتواند دلایل مختلفی مثل هوارسانی مشکل دار به شعله، عیب در موتور و یا معیوب شدن یاتاقان‌های موتور باشد.
- مشکل دیگر خاموش شدن مشعل در ابتدای روشن شدن است. یعنی سوخت کافی به شعله نمی‌رسد که علت رایج این مشکل تمام شدن سوخت یعنی همان گاز است. اصلی ترین عامل ایجاد شعله و وقتی ناگهان تمام شود شعله هم از بین می‌رود. گاهی هم مشکل ایجاد سوراخی در لوله‌ها و شیرهای اتصال است که خود همین باعث از دست رفتن انرژی می‌شود. طبیعتا برای رفع این مشکلات باید سوخت برای منبع تامین شود.
- عدم فشار گاز کافی که میتواند باعث بروز مشکل در مشعل شود و حتی آن را خاموش کند. دلیل آن گاهی کمبود فشار به خاطر سیستم گازرسانی شهری است. گاهی هم خرابی کلید فشار گاز و یا خارج شدن از حالت تنظیم است. اگر مشکل از کلید باشد کلید را باید تعویض یا تعمیر کرد. در صورتی هم که تنظیمات آن بهم خورده باشد، باید به حالت استاندارد بازگردانده شود. دلیل آخر افت فشار، کثیف شدن فیلترها است. این مانع از عبور جریان گاز و رسیدن به نازل می‌شود. در این مورد هم باید فیلترها برداشته و تمیز شوند یا در صورت لزوم تعویض گردند.
- ریست شدن چند ثانیه‌ای رله پس از روشن شدن شعله؛ یعنی اینکه دوباره از اول عملکرد خود را تکرار میکند. این مشکل میتواند باعث نقص در عملکرد شعله شود و اجازه ندهد شعله کار خود را به درستی انجام دهد. علت این مشکل 3 عامل است. اول کثیف شدن میله یونیزاسیون، اگر مشکل از این بخش باشد طبیعتا باید مشکل میله رفع شود. دوم عدم اتصال بدنه مشعل به زمین که برای رفع این مشکل باید اتصال بدنه مشعل را به زمین وصل کنیم. سوم برعکس شدن اتصال فاز و نول به پایه که برای رفع این مشکل کافی است اتصال فاز و نول را به شکل صحیح انجام دهیم.
- عدم جرقه زدن محفظه؛ تا جرقه نباشد، شعله‌ای هم در کار نیست. دلایل این امر شامل کوتاه شدن اتصال الکترودها یا خراب بودن آنها، وجود عیب در کابل‌های جرقه، خرابی ترانسفورمر جرقه و خرابی رله کنترل است. در مورد الکترودها اگر مشکل فاصله آنها بود، باید تنظیم شوند ولی در صورتی که معیوب شده باشند آنها را تعویض کنید. کابل‌های جرقه و ترانسفورمر نیز در صورت وجود هرگونه عیب و اختلال در کارکرد باید با موارد جدید جایگزین شوند. اما اگر ایراد از رله کنترل بود باید تنظیمات آن را بررسی کنید و مجدد آن را تنظیم نمایید.
- خاموش شدن‌های متوالی مشعل در زمان کار که علت آن شامل تنظیم نبودن شعله، عدم رعایت فاصله الکترودها و باز نشدن شیر الکترومغناطیسی است. برای رفع این عیوب باید اول میزان شعله را تنظیم کنید، فاصله الکترودها را به حد استاندارد برسانید و در نهایت برای تنظیم شیربرقی، ولتاژ را باید افزایش دهید.
نکات کلیدی برای شما مسئولان نگهداری از تاسیسات موتورخانه
در مورد مشکلات رایج سیستم گرمایشی موتورخانه صحبت کردیم تا بعدا به نگرانی‌های بسیار بزرگ‌تری تبدیل نشوند. بسیاری از این موارد را میتوان با تماس‌های منظم تعمیر و نگهداری پیشگیرانه رفع کرد. راه حل عاقلانه این است که سیستم خود را سالیانه بررسی کنید تا از خرابی در هنگام آب و هوای سرد و یا بد جلوگیری کنید. به طور خلاصه‌تر، گاهی اوقات هزینه و تلاش برای تعمیر صرفاً ارزش آن را ندارد و ممکن است در شرایط خاص بهترین کار تعویض بویلر یا سیستم گرمایشی باشد.
بنابراین، بهتر است یک مقایسه هزینه انجام دهید تا ببینید کدام گزینه برای شما مناسب است. همچنین در موارد پیچیده تر، قبل از اینکه خودتان کاری انجام دهید، با یک متخصص مورد اعتماد تاسیسات حرارتی، برودتی و تهویه مشورت کنید. این متخصصین میتوانند برای هر نوع تعمیر یا تعویض به شما پیشنهادهای مناسبی بدهند تا تصمیم درستی بگیرید.
