جالب است بدانید که روند ضدعفونی کردن استخرها از سال ۱۹۱۱ آغاز شد و اولین سیستم کلر نیز در سال ۱۹۷۰ راه‌اندازی شد. در واقع از دیرباز تا کنون، هدف از اجرای انواع سیستم‌های تصفیه استخر، حذف آلودگی‌های آب به منظور ارتقای بهداشت و ایمنی استخرها است.
از سویی دیگر فیلتر شنی استخری نیز یکی از قدیمی‌ترین و مؤثرترین روش‌های تصفیه آب استخر محسوب می‌شود و از گذشته تاکنون نقش مهمی در پاک‌سازی آن داشته است.
تعویض آب کاسه استخر به‌صورت کامل همیشه آخرین گزینه است؛ از این رو برای شفافیت آب استخر نه تنها باید به روش‌های فیلتراسیون توجه کرد؛ بلکه در انتخاب تجهیزات لازم برای تصفیه آب استخر نیز دقت لازم را به خرج داد.
در ادامه این مطلب کاربردی همراه ما باشید تا از ساده ترین روش تصفیه آب استخر تا کم هزینه‌ترین و بهترین راه برای تصفیه استخر، شما را راهنمایی کنیم.
انواع روش های تصفیه کردن آب استخر
شاید تصور شود که تصفیه آب استخرهای بزرگ عمومی نیازمند تجهیزات پیچیده و پرهزینه است، اما خوشبختانه، اصولی ساده و کارآمد برای فیلتراسیون وجود دارد که می‌توان با کمی تغییرات، برای هر دو نوع استخر خانگی و عمومی به کار گرفت.
در اولین مرحله برای فیلتراسیون و تصفیه کردن آب استخر، شناخت آلودگی‌ها و سپس یافتن راه کار مناسب، مورد نیاز است.
منابع آلودگی در استخرها به‌طور کلی شامل موارد زیر می‌گردند:
منابع آلودگی در استخرها معمولاً از طریق عوامل مختلفی وارد آب می‌شوند که در زیر به تفصیل توضیح داده شده‌اند:
- آلودگی فیزیکی ( که شامل: مو و پوست مرده بدن، گرد و غبار، شن و خاک، برگ و خرده‌گیاهان، الیاف لباس شنا، حشرات مرده یا زنده)
- آلودگی شیمیایی (مواد آلی بدن مانند: کرم‌های ضد آفتاب و مرطوب‌کننده‌ها، عرق، ادرار، چربی پوست و مو و…)
- آلودگی بیولوژیکی (باکتری‌ها، ویروس‌ها، انگل‌ها، قارچ‌ها، پروتوزوآ (مانند: آمیب‌ها))
انواع سیستم تصفیه استخر بر دو رکن اساسی استوار است:
بعد از شناخت آلودگی‌ها با توجه به نوع آن‌ها می‌توان از دو روش زیر برای از بین بردن آن‌ها و شفافیت و پاکیزگی آب استخر اقدام کرد.
- فیلتراسیون مکانیکی: این روش‌ها وظیفه حذف ذرات معلق و زباله‌های فیزیکی موجود در آب را بر عهده دارند. تجهیزات اصلی مورد استفاده در این بخش عبارت‌اند از:
- فیلتر شنی استخر (رایج‌ترین نوع فیلتراسیون)
- اسکیمر سطحی برای جمع‌آوری زباله‌ها
- پمپ تصفیه استخر (گردش/تصفیه/تخلیه)
- سیلیس/ شن (به عنوان مدیای فیلتر)
- تصفیه شیمیایی: این روش‌ها برای ضدعفونی کردن آب و از بین بردن باکتری‌ها، جلبک‌ها و میکروارگانیسم‌های مضر و حفظ تعادل آب کاربرد دارند. ابزارهای شیمیایی در این امر شامل موارد زیر می‌شوند:
- کلرزنی دستی یا اتوماتیک
- قرص کلر یا محلول‌های ضدعفونی‌کننده
- مواد زلال‌کننده برای شفاف‌سازی آب
این دو اصل، چه برای یک استخر کوچک خانگی و چه برای یک استخر بزرگ عمومی، یکسان و ضروری هستند. تفاوت اصلی در مقیاس و نوع تجهیزات لازم برای تصفیه آب استخر مورد استفاده خواهد بود.
ساده ترین روش تصفیه آب استخر چیست؟
درصورتی که تمایل به روشی سریع، کم‌هزینه و مؤثر برای شفافیت و زلال‌سازی آب استخر خانگی خود هستید، این مراحل کاربردی می‌تواند به‌عنوان ساده‌ترین روش تصفیه آب استخر مورد استفاده قرار گیرد:
- استفاده از اسکیمر دستی یا تور استخر: برای جمع‌آوری زباله‌ها، برگ‌ها و حشرات سطحی
- افزودن قرص کلر: داخل سبد اسکیمر یا قرار دادن آن در یک شناور کلر
- فعال‌سازی روزانه پمپ استخری: به‌مدت حداقل ۶ تا ۸ ساعت برای گردش کامل آب
- نصب فیلتر شنی استخر کوچک: همراه با سیلیس/ شن (به‌عنوان مدیا) برای حذف ذرات معلق
- استفاده ماهانه از زلال‌کننده آب استخر Flocculant یا Clarifier برای شفاف‌سازی و کاهش کدری آب
این روش نیازی به تجهیزات تصفیه آب پیچیده یا سیستم‌های خاص پیشرفته ندارد و با هزینه‌ای مقرون‌به‌صرفه، شفافیت و بهداشت آب استخر را در سطحی قابل قبول حفظ می‌کند.
ساده‌ترین راهکار تصفیه استخر عمومی با رعایت اصول بهداشتی
اگرچه استخرهای عمومی به تجهیزات پیشرفته‌تری نیاز دارند، اما ترکیب تجهیزات پایه با تنظیمات درست می‌تواند یک روش نسبتاً ساده ولی استاندارد و بهداشتی ایجاد کند:
- پمپ سه‌فاز یا با دور متغیر (Variable Speed Pump)
برای اطمینان از گردش کامل و سریع آب در استخرهای بزرگ، انتخاب پمپ باید بر اساس حجم آب و نرخ گردش موردنیاز (معمولاً هر ۴ تا ۶ ساعت یک‌بار کل آب باید گردش یابد) باشد.
- فیلتر شنی صنعتی یا چندفیلتر موازی
- استفاده از فیلترهای شنی با قطر بالا یا چند سیستم موازی برای مدیریت بار آلودگی سنگین
- مدیای مناسب: سیلیس با دانه‌بندی استاندارد (معمولاً ۰.۵–۱.۵ میلی‌متر)
- بک‌واش منظم (هفتگی یا بیشتر بسته به بار آلودگی) الزامی است.
- سیستم سرریز یا اسکیمرهای متنوع
- استفاده از گاتر (Gutter) در لبه استخر برای جمع‌آوری پیوسته آلودگی‌های سطحی
- اسکیمرهای دستی نیز باید روزانه زباله‌های سطحی را جمع‌آوری کنند.
- کلرزنی اتوماتیک + کنترل دیجیتال pH
- نصب کلریناتور خطی یا دوزینگ پمپ اتوماتیک برای تزریق پیوسته کلر
- کنترلرهای دیجیتال pH برای حفظ محدوده ۷.۲ تا ۷.۶ جهت حفظ اثرگذاری کلر و جلوگیری از خوردگی
- افزودن مواد زلال‌کننده (Flocculant) به‌صورت دوره‌ای
- استفاده هفتگی یا ماهانه از فلوکولانت مایع برای ته‌نشین کردن ذرات معلق و کمک به شفافیت بیشتر
- بسته به میزان کدورت، نوع Clarifier یا Flocculant انتخاب می‌شود.
- نصب سیستم ضدعفونی مکمل (اختیاری ولی توصیه‌شده)
- سیستم UV یا ازن‌زن (Ozonator) برای کاهش مصرف کلر و نابودی کامل میکروارگانیسم‌ها
- در بسیاری از کشورها استفاده از این سیستم برای استخرهای عمومی اجباری شده است.
کم هزینه ترین و بهترین راه برای تصفیه استخر
برای افرادی که به دنبال یک راهکار ساده، کم‌هزینه و کارآمد برای تصفیه استخر (به‌ویژه استخرهای خانگی) هستند، ترکیب دو روش زیر می‌تواند بهترین گزینه باشد:
۱. فیلتراسیون مکانیکی با استفاده از فیلتر شنی:
فیلترهای شنی یکی از مقرون‌به‌صرفه‌ترین و محبوب‌ترین روش‌ها برای تصفیه استخر هستند. این فیلترها با استفاده از مدیای سیلیس یا شن، ذرات معلق و آلودگی‌های قابل مشاهده را از آب حذف می‌کنند و به شفافیت آب کمک می‌کنند. نگهداری آن‌ها نیز ساده و کم‌هزینه است. شستشوی معکوس فیلتر به‌صورت دوره‌ای (هفتگی یا ماهانه) باعث افزایش طول عمر فیلتر و حفظ کارایی آن می‌شود.
۲. تصفیه شیمیایی با استفاده از کلر و تنظیم PH:
کلر یکی از موثرترین و ارزان‌ترین مواد ضدعفونی‌کننده است که میکروارگانیسم‌های مضر و باکتری‌ها را از بین می‌برد. تنظیم pH آب نیز برای عملکرد صحیح کلر ضروری است. برای این کار می‌توان از موادی مانند: خاکستر سودا برای افزایش pH و اسید موریاتیک برای کاهش آن استفاده کرد. همچنین، جوش شیرین می‌تواند برای افزایش قلیائیت آب مفید باشد.
چرا فیلتر شنی و کلر، ارزان‌ترین روش‌های تصفیه استخر هستند؟
فیلتر شنی و کلر به دلایل زیر به‌عنوان ارزان‌ترین روش‌های تصفیه استخر شناخته می‌شوند:
- هزینه اولیه مناسب: فیلتر شنی و مواد شیمیایی پایه معمولاً هزینه کمتری نسبت به سیستم‌های پیشرفته دارند.
- کارایی مؤثر: این ترکیب به خوبی هم ذرات فیزیکی را از آب حذف می‌کند و هم میکروارگانیسم‌های مضر را از بین می‌برد.
- دسترسی آسان: تجهیزات استخر و مواد شیمیایی مورد نیاز به راحتی در فروشگاه‌ها یافت می‌شوند.
- نگهداری ساده و کم‌هزینه: نگهداری از فیلتر شنی و تنظیم مواد شیمیایی به‌مراتب آسان‌تر از سیستم‌های پیچیده‌تر است.
مطالعه بیشتر: راهنمای خرید فیلتر تصفیه استخری مناسب
نکات طلایی برای کاهش هزینه‌ها و افزایش کارایی تصفیه استخر:
برای کاهش هزینه‌ها و افزایش کارایی در تصفیه استخر، می‌توان نکات زیر را رعایت کرد:
- انتخاب فیلتر شنی با اندازه مناسب: این کار از هدر رفت انرژی و مواد شیمیایی جلوگیری می‌کند.
- گردش منظم آب: برای استخرهای خانگی، پمپ تصفیه آب باید روزانه ۶ تا ۸ ساعت به‌طور مستمر فعال باشد تا نیاز به مواد شیمیایی کاهش یابد.
- نگهداری منظم فیلتر: شستشوی معکوس به موقع فیلتر باعث حفظ کارایی آن و جلوگیری از تعمیرات یا تعویض زودهنگام می‌شود.
- تست منظم آب: تست دوره‌ای آب و افزودن مواد شیمیایی به میزان لازم از مصرف بیش از حد آن‌ها جلوگیری می‌کند.
- استفاده از پوشش استخر (کاور): این کار از ورود آلودگی و تبخیر آب جلوگیری کرده و نیاز به فیلتراسیون و مواد شیمیایی را کاهش می‌دهد.
ساده‌ترین روش‌های تصفیه آب استخر برای شفافیت بیشتر
فیلتراسیون مؤثر آب استخر، چه در استخرهای خانگی و چه عمومی، نیازمند درک اصول ساده و انتخاب تجهیزات لازم برای تصفیه آب استخر مناسب است.
استفاده از انواع سیستم تصفیه استخر یا دستگاه تصفیه آب استخر خانگی از جمله: فیلتر شنی استخر با ظرفیت مناسب، به همراه گردش مداوم آب و مدیریت صحیح مواد شیمیایی مانند: کلر و تنظیم‌کننده‌های pH، ساده‌ترین روش تصفیه آب استخر است؛ که می‌تواند به شما کمک کند تا آبی شفاف و سالم در استخر خود داشته باشید.
رعایت نکات نگهداری و انجام مراحل تصفیه به‌طور منظم این اطمینان را به شما می‌دهد که استخر شما همیشه مکانی امن و لذت‌بخش برای استفاده خواهد بود.
